Virussen

Er zijn weinig organismen die mij zo weten te boeien als virussen. Ze zijn zeer dominant, maar ook weer zeer kwetsbaar want totaal afhankelijk van een levende gastheer. Wanneer een virus het lichaam binnendringt hecht het zich aan een gastheercel. Elk virus heeft een eigen soort gastheercel waaraan het zich kan hechten. Dat is meteen de reden waarom huisdieren niet ziek worden als hun baasjes met de griep zitten, en omgekeerd. Soms komen er mutaties voor die dan meteen redelijk dodelijk zijn, denk aan de vogelgriep. 

Na de samensmelting gaat het snel: het virus injecteert zijn eigen DNA in de andere cel, waarin een hele reeks kopieën van het virus worden gemaakt. Niet veel later sterft de gastheercel en de nieuwe virussen verspreiden zich verder in het lichaam, om datzelfde proces exponentieel te herhalen tot het lichaam van de gastheer er ziek van wordt. 

We worden continu omringd door virussen, en vele krijgen nooit de kans om ons ziek te maken. Witte bloedcellen zijn uitermate efficiënt in het vernietigen van virussen. Als we ziek zijn is er dan ook geen andere remedie dan te wachten tot ons lichaam weer de bovenhand neemt. Het 'uitzieken', zoals dokters dat noemen. Meteen ook een mooie vorm van nederigheid van de moderne wetenschap, want tot op heden kennen we geen geneesmiddel tegen virussen (anti-virale middelen zijn maar in bepaalde gevallen nuttig).

Er bestaat ook een prachtige paradox in de wereld van de virussen. Om te kunnen overleven moet een virus zich verspreiden, maar mag niet te ziekmakend zijn zodat de gastheer bezwijkt voor het virus iemand anders kan besmetten. Om zich te verspreiden maken vele virussen ons ziek: ze infecteren bv. de luchtwegen, waarbij we door te niezen en snotteren het verder de wereld in sturen. Een virus kan niet anders dan 'hoppen'. Maar dit maakt het zo boeiend. Verkoudheid is het meest verkomende ziektebeeld, maar het is ook bijzonder onschadelijk (we hebben er een goede afweer tegen ontwikkeld). Virussen die zeer ziekmakend zijn zoals ebola bevinden zich op de grens van wat haalbaar is om als virus te overleven. Het is zo dodelijk dat het weinig kans krijgt om zich te verspreiden (men bloedt dood binnen de drie dagen). Meteen de reden waarom het niet wereldwijd verspreid is. 

HIV is dan weer helemaal anders, het is naar virusnormen absoluut weinig besmettelijk (niet via aanraking of de lucht) en het is ook zeer traag werkend. Maar het is bijzonder krachtig en eens je het hebt geraak je er nog altijd niet vanaf. 

Virussen speelden ook dé centrale rol in het uitroeien van de inheemse bevolking in Amerika,  want de resistentie tegen virussen verschilt sterk per continent. De vele Afro-Amerikanen zouden er nu niet leven, want ze zijn er alleen naar toegebracht als vervangende werkkrachten (slaven) nadat de 'indianen' massaal bezweken aan de virussen die Europeanen meebrachten. Zonder virussen dus waarschijnlijk geen Martin Luther King, Bob Marley of Obama. Respect.